ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ 1975ರಲ್ಲಿ ಬಾಲಕಳು ಮತ್ತು ಗರ್ಭಿಣಿ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಆರೋಗ್ಯ ಹಾಗೂ ಪೋಷಣೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಶೈಶವ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ಸಂಯುಕ್ತ ಶಿಶು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೇವೆಗಳು (ICDS – Integrated Child Development Services) ಎಂಬ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಿಶು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ.ಈ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ 0-6 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಹಾರ, ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ, ಲಸಿಕೆ, ಮುಂತಾದ ಸೇವೆಗಳು ನೀಡಲಾಗುತ್ತವೆ. ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು, ಹೆತ್ತ ನಂತರದ ತಾಯಂದಿರು ಹಾಗೂ ಕೆಲ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಿಶೋರಿ ಬಾಲಿಕೆಯರು ಕೂಡ ಇದರ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಐಸಿಡಿಎಸ್ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು
- 0-6 ವರ್ಷದ ಮಕ್ಕಳ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು
- ಮಕ್ಕಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಶಾರೀರಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಭದ್ರ ಭಾವನೆ ನೀಡುವುದು
- ಮಕ್ಕಳ ಮರಣ ದರ, ಖಾಯಿಲೆ, ಪೋಷಣೆಯ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಶಾಲೆ ಬಿಡುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು
- ವಿವಿಧ ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ಒದಗಿಸಲಾಗುವ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು
- ತಾಯಂದಿರಲ್ಲಿ ಶಿಶುಗಳ ಆರೈಕೆ ಹಾಗೂ ಪೋಷಣೆಯ ಅರಿವು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರ (AWC) ಎಂದರೆ ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಹಾಗೂ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಗೆ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಕೇಂದ್ರ.
ಪ್ರತಿ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ:
- ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ – ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿ
- ಸಹಾಯಕಿ (ಹೆಲ್ಪರ್) – ಅಡುಗೆ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಆರೈಕೆ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ
ಯಾರು ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ?
- 0 ರಿಂದ 6 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳು
- ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು
- ಹೆತ್ತ ನಂತರದ ತಾಯಂದಿರು
- 11–18 ವರ್ಷದ ಕಿಶೋರಿ ಬಾಲಿಕೆಯರು (ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ)
ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳು
- ಕೇಂದ್ರವು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಕಟ್ಟಡ ಅಥವಾ ಬಾಡಿಗೆ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ
- ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಟದ ಸಾಮಗ್ರಿ, ಬ್ಲಾಕ್‌ಬೋರ್ಡ್, ತೂಕ ತಾಪಮಾನ ಸಾಧನ ಇರುತ್ತವೆ
- ಅಡುಗೆಗೆ ಅಗತ್ಯ ಪಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಂಚನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರುತ್ತದೆ (ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇರಬಹುದು)
Official Website :- Click Here
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಪಾತ್ರ
- ಮಕ್ಕಳ ಹಾಜರಾತಿ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ವಿತರಣೆಯ ಖಾತೆ
- ತೂಕ, ಎತ್ತರದ ಮಾಪನ
- ಪೂರ್ವಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ
- ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋಷಣಾ ಅರಿವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ
- ಗ್ರಾಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋಷಣಾ ದಿನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದು
- ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ಮಾಸಿಕ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು
ಪೋಷಣ್ ಅಭಿಯಾನ ಸಂಯೋಜನೆ
ಪೋಷಣ್ ಅಭಿಯಾನ (POSHAN Abhiyaan) ಎಂಬ ಪೋಷಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು 2018ರಲ್ಲಿ
ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ:
- ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೋಡಲ್ ಬಳಕೆ
- ಸಮುದಾಯ ಆಧಾರಿತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರಚಾರ
- ಸಮಗ್ರ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆ
ಲಾಭ ಪಡೆಯಲು ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ:
ನಿಕಟದ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ
ಈ ದಾಖಲಾತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕು:
- ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್
- ರೇಷನ್ ಕಾರ್ಡ್
- ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗು ರಕ್ಷಾ ಕಾರ್ಡ್
- ವಿಳಾಸ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ
- ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ ನೊಂದಾಯಿಸಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ
ಪ್ರಶ್ನೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ (FAQs)
1. ಅಂಗನವಾಡಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವೆಚ್ಚವಿದೆಯೆ?
→ ಇಲ್ಲ, ಈ ಎಲ್ಲ ಸೇವೆಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ವತಿಯಿಂದ ಉಚಿತವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತವೆ.
2. 6 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಿಗುತ್ತದೆಯಾ?
→ ಇಲ್ಲ, ಮಕ್ಕಳು 6 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸು ದಾಟಿದ ನಂತರ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿದೆ.
3. ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಅಂಗನವಾಡಿ ಇದ್ದವೆಯೆ?
→ ಹೌದು, ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಇವೆ.
4. ಪೋಷಣ್ ಟ್ರ್ಯಾಕರ್ ಆಪ್ ಯಾರಿಗೆ?
→ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರಿಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಮಾಹಿತಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು.
ನಿಗದಿಮಾಡುವುದು
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದ ಮಕ್ಕಳ ಹಾಗೂ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ICDS ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಪೋಷಣಾ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡುತ್ತಿವೆ. ಸರಕಾರವು ಪೋಷಣ್ ಅಭಿಯಾನ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಈ ಸೇವೆಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದೆ.
👉 ಹೀಗಾಗಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆ ಅಥವಾ ಶಿಶು ಹೊಂದಿರುವ ತಾಯಿ ಇದ್ದರೆ, ಅವರ ಬಳಿ ಅಂಗನವಾಡಿಗೆ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಮತ್ತು ಈ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಿರಿ.